trần tuyến

​ Như là đồng nội hương từ cồn cội thời gian lòng anh đắm vội tình mong hè hội đại ngàn. Như là cánh nhạn vân mồng thấu cõi quan san về như gió thoảng hồn anh thấm mỏi địa đàng. Như là mây trắng anh yêu tháng ngắn năm dài đêm về ngóng nắng trăng ngà trẫy bóng tình lai. Mùa không xuân vẫn mơ xanh màu luống tuổi tình chưa trọn xin nồng bến mộng tương tư. Saigon, 7.2017

Một chuyện nho nhỏ về tình người, tôi không nhớ rõ lắm, không biết rõ lắm về nhân vật hư ảo này. Tôi chỉ là người kể lại, cho những ai muốn nghe thôi. Nghe thôi tức là nghe rồi thì thôi, rồi quên...  Tình người là ai? Lớn hay nhỏ, từ đâu đến? Không ai biết, tôi cũng không biết, nhưng tôi thấy nó cũng lâu lắm rồi, nhất là từ dạo tôi hay bắc cái ghế ngồi đọc sách trước thềm nhà trọ mỗi buổi chiều. Tôi đồ là nó cũng còn trẻ lắm, thằng tình người ấy, trạc tuổi tôi chớ cũng không hơn. Chỉ là khuôn mặt nó hằn in nét khắc khổ của một quãng đời bị cõi người hắt hủi. Cuộc sống hiện đại vốn đã mang nhiều nhọc nhằn, sống cho mình và cho gia đình là quá mệt mỏi, ai thừa sức mà vác thêm cái của nợ như nó. Tôi là đứa vô tư vô tâm, nên không mấy khi tôi để ý cái sự xoay vần của xã hội, dẫu nó có đẹp lên hay là xấu đi chăng nữa. Bởi vậy, tôi cứ ngờ ngợ, cứ là lạ khi biết mình hay nhìn nó, thằng tình người ấy. Buổi chiều trên đường về nhà, tôi nhác thấy bóng dáng nó đang vật vờ đi qua ng...

Có một lần ngồi thuyền lững lờ xuôi dọc sông Hương, nghe người con gái Huế hát mấy khúc nam ai nam bằng, mới thấm cái hồn của Bùi Giáng: Dạ thưa xứ Huế bây chừ Vẫn còn núi Ngự bên bờ sông Hương Tôi đặt chân đến Huế giữa mùa hè nhưng có vẻ mảnh đất ấy vẫn điềm nhiên không vướng chút bụi bặm của mùa. Nước sông Hương vẫn lờ đờ uể oải, và con người nơi đây vẫn khoan thai như ngàn đời nay vẫn thế. Ngồi trên thuyền giữa khung cảnh ấy cảm giác như ai cũng có thể trở thành thi sĩ, tôi vội lên bờ trước khi phọt ra mấy bài thơ con cóc thì khổ thiên hạ. Tản bộ trên con đường ven sông, hàng phượng hai bên đường đỏ rịm giữa buổi trưa, cảm giác ngột ngạt tự ập tới. Bất giác tôi nhớ đến một con đường phượng đỏ, ngày đó cũng một buổi trưa hè, tôi tự hỏi liệu có còn dòng nước mắt của người con gái ấy thổn thức đợi chờ? Tôi mỉm cười với kỉ niệm, kỉ niệm - những nuối tiếc êm đềm lúc ta về già, tôi hay gọi thế. Những hình ảnh từ kí ức đua nhau tràn về, trời đổ nắng chang chang,...

Những ngày rảnh rỗi, con người trở nên rất lung, hoặc chỉ có mình mình là lung. Mưa nắng trộn với nhau một cách gượng gạo, ngày không ra ngày, mùa không ra mùa. Kiểu ấy, thì không gì hay bằng trùm mền ngủ đông. Mình làm vậy, với một cuốn sách. Rồi cuốn sách lại khiến mình nghĩ vẩn vơ dở hơi. Rồi quan trọng là, lòng mình tự nhiên dậy sóng như kẻ mới yêu. Đúng hơn, quay lại phút ban đầu làm kẻ mới yêu, sau nhiều bận yêu đương không ra gì, rồi tự thấy tốt nhất không nên yêu đương gì. Bệnh hoạn ghê gớm, bệnh tương tư. Đói. Mình gấp sách, bật dù đi lò mò quanh mấy con hẻm tìm đồ cho cái bụng. Mưa lất phất. Con đường hẹp hơn, nhầy nhớp hơn và vắng hơn. Mình cứ đi, vừa đi vừa nghĩ đến những điều dớ dẩn. Mưa lất phất. Ông bác bán bún riêu ngồi co ro dưới cái dù không đủ che mưa, hàng gánh vắng tênh. Mình ghé lại, gọi một tô. Mưa lất phất. Mình dựng thêm cây dù nữa, che mưa đủ chổ để ăn. Rồi ăn, vừa ăn vừa nghĩ đến lần bị ngộ độc thức ăn trước. Nhưng vẫn ăn. Mưa vẫn lất phất. Mình bu...

Nước mắm thì có lạ lùng gì mà nói? Vậy mà lại có lắm điều hay và lạ về cái thứ quen thuộc ấy, mà có khi cả Việt Nam cong cong nằm vừa vặn trong cái chén nhỏ ấy. Mỗi khi có dạo nói chuyện với những người bạn nước ngoài đến đất Việt du lịch, tôi lại hay cà kê chuyện ăn uống (tâm hồn tinh tế được nhiêu đó thôi, còn lại là dung tục). Điều đặc biệt của ẩm thực phương Tây, theo họ và theo sự mạo muội đánh giá của tôi, là ở nước sốt. Mỗi món ăn được bày lên dĩa với dao với nĩa ấy, có khác biệt và đặc sắc đều ở phương thức chế tạo nước sốt của người đầu bếp. Và đôi khi, những đầu bếp trứ danh hơn thua nhau ở cách làm nước sốt. Thế thì ở xứ mình, tôi nghĩ không gì đa dạng và ‘rối rắm’ hơn chén nước chấm. Khi những người ngoại quốc chấm miếng thịt với nước mắm, họ hỏi ‘what’s this?’. Tôi chẳng biết trả lời gì ngoài ‘fish sauce’, như bao đời trên các nhãn mác đã in sẵn một cách đồng điệu như thế. Rồi lại hỏi tại sao lại là ‘fish sauce’. Thì nó là cả một trường thiên chế biến. Thiên nhi...

Nó ngồi im lặng, hàng mi rũ rượi che đậy cho ánh mắt non nớt nhìn xa xăm, nước da sạm đen với mái tóc không dài không ngắn dựng đứng bết vào nhau lộn xộn. Nó nhìn vào khoảng không, mơ về đôi chân trần rồi cười để lộ hàm răng vàng xô lệch nhau nghiêng ngã. Đó là một ngày đẹp trời với những áng mây lờn lợt, những cánh hoa nhàn nhạt, những dòng người tứ xứ lãng đãng trôi vao đôi mắt nó. Tiếng chửi của mẹ nó bên tai vẫn chưa vơi. Ngày nó cất tiếng khóc chào đời, là ngày nó mang nặng gánh làm người. Nó được chẩn đoán mắc phải tật bẩm sinh, nhà nghèo không đủ tiền phẫu thuật. Cuộc sống bỗng dưng éo le, nó không đứng được, không đi được. Từ ấy, nó im lặng và mơ về đôi chân trần. Tháng ngày mưa nắng nối đuôi nhau, nó lớn. Mỗi ngày nó được lớn lên trong lời ru ngọt ngào hương quê của mẹ, tối nó lại nghe tiếng thút thít day dứt của mẹ bên cạnh sự im lặng của cha. Nó tự hỏi liệu ai khiến người nó thương yêu phải buồn phiền. Dần dần, nó di chuyển bằng cách trườn lết cả thân mình t...