Buổi chiều nắng vàng rộm đổ lên những tòa nhà, bóng che khuất con đường xám xịt nhếch nhác. Hai hàng cây phất phơ theo gió, những tán cây đã co rúm lại trước cái nóng của mùa mà vẫn cố dang chút lá xanh tàn tạ hứng lấy vài đóm nắng. Đám bụi mù mù của thành phố làm đục cả không gian, luồn lách vào tận các nang phổi, chốn thị thành đâm ra hay nổi cau có vô lý và bóp còi inh ỏi. Mệt mỏi và nhầy nhụa.
Mình lao vào chốn phù hoa này cũng non năm năm rồi, hít bụi khéo gần đầy phổi và cũng góp chút sức vào sự ồn ào của thành phố bằng tiếng còi toẹt toẹt của con xe cũ rích. Thỉnh thoảng chạy nhong nhong qua mấy con phố khi đi lạc, mình lại tự hỏi ở quê hay ở thành phố thích hơn? Rồi lại tự hỏi cái thằng mình thực ra là đang tìm kiếm cái gì ở chốn quê người này, bao giờ mới tìm thấy?
Mình vốn ở làng, vô tình mình thích những thứ xưa cũ và quê mùa như bản chất con người mình vậy. Những lúc rảnh rỗi, niềm vui là được lang thang những tiệm sách dọc đường Trần Nhân Tôn, hít cái mùi giấy cũ lẫn bụi bặm lòng đầy mãn nguyện, rồi về. Lúc có tiền lương hoặc học bổng, mình hí hửng lượm những cuốn sách cũ nằm chơ vơ bên kệ với giá rẻ như giấy vụn, mừng húm. Người trẻ bây giờ thích chọn những cuốn sách hào nhoáng bóng bẩy hoa lá cành, những câu chuyện lụy tình hoặc hoành tráng viễn vong. Đọc theo mốt, còn những tác giả và cuốn sách nhân văn thì ít khi để ý. Những Hữu Loan, Quang Dũng, Trần Dần, Phùng Quán, Lê Đạt, Vũ Thư Hiên, Dương Tường bây giờ còn mấy ai nhớ. Họ đã đến cuộc đời, sống chật vật nhưng vẫn ấp ôm những giấc mơ nhân bản rồi ra đi lặng lẽ.
Sau những tiệm sách cũ, mình lại thích lần mò về những mảnh đất với nền văn minh xưa, giờ rũ mục. Chốn phù hoa đô hội bị lãng quên, bây giờ còn lác đác người dân sinh sống, không biết họ còn nhớ đến quá khứ. Mình ngồi ở đó hàng giờ chỉ để cảm nhận thời gian trôi.
Mình thích uống trà hơn cà phê, có lẽ từ chén chè xanh hồi nhỏ, mình không nỡ bỏ. Bọn bạn cô hồn thấy chướng mắt bảo đồ già khú đế, mình kệ. Một ngụm nước trà vào miệng, giữ một chút rồi từ từ nuốt. Cái vị chát nhẹ đọng lại cùng với hương trà còn phả ngào ngạt theo hơi thở làm mình sướng phát rồ. Sáng nào cũng uống trà để tỉnh táo đi học, và tỉnh thật. Có tối lên hứng thi ca pha trà uống, rồi cứ vậy trợn tròn mắt làm thơ cả đêm không ngủ được. Về sau không biết học hành hay ăn chơi sa đọa, mấy ấm trà vô dạ dày mà mình vẫn vô tư ngáy như con heo.
Uống trà là một kiểu tập thiền, mình thích tập thiền và võ cổ truyền, đủ các bộ môn của một thằng già non tuổi rởm đời. Có lần ngồi lê chuyện phiếm với thằng bạn, mình bảo muốn xây cái nhà nhỏ nhỏ mà vườn rộng, sáng ra uống trà tập dưỡng sinh rồi ngắm chim chóc đón bình minh, tình tứ và cười mãn nguyện. Nó trố mắt hỏi mày bao nhiêu tuổi rồi, tởm thế. Mình gật đầu làm mặt lạnh lùng, nhìn xa xăm bảo tao già rồi.
Sở thích mình tự thấy có nhiều chỗ quái và dị, hậu quả làm gì cũng khác người. Ngày quyết định thi vào trường y, mình nhập nhằng đủ thứ. Bạn bè thấy lạ, hỏi sao đang học Lý lại nhảy sang đó. Đứa trầm trồ phán thi đậu mới hay, một đứa chơi thân khuyên mình thôi học kĩ thuật đi rồi du học tương lai sáng sủa hơn, có đứa trù mình sớm chán rồi lại bỏ học. Mình gạt hết sang một bên, bảo tao thích. Duy một điều thấy đúng, cái gì khó thì mình thích lao đầu vô, ngu thế. Mình bắt đầu ôn môn Sinh, gần như học lại từ đầu lúc chỉ còn non một tháng.
Thi cử kiểu gì chẳng may đậu, lơ ngơ vô Saigon nhập học. Ngành y là một ngành đặc biệt, mọi người nói thế. Với mình, nó đặc biệt bởi liên quan tới sinh mạng và tất yếu là khối lượng kiến thức khổng lồ. Mỗi lần đụng tới vấn đề, cứ tra cứu cả ngày vẫn không hiểu hết được. Sách hàng tá và dày cui, vừa nằm vừa đọc mà để rớt thì gãy mũi dập đầu, và không bao giờ học kịp được, có mổ đầu ra nhét vô cũng không kịp. Mình sống nhờ học bổng và làm thêm, thời gian vốn eo hẹp còn bị ăn cắp bớt. Thỉnh thoảng thấy ngột ngạt, tự hỏi liệu có đi đúng đường. Đường dài hay khổ thì không sợ, chỉ sợ mình làm khổ người mình thương. Khi mọi thứ đè nặng cùng lúc, vừa học căng, vừa thiếu tiền, vừa suy nghĩ chuyện gia đình, mình rơi vào stress, sự lạc lõng khiến mình thèm người để trải lòng. Cảm giác cô đơn đó chỉ thoáng qua chốc lát trong những phút yếu lòng nhất, rồi thôi.
Một ông anh trước đây học y, vì áp lực cơm áo gạo tiền mới bỏ sang môi giới bất động sản rồi may mắn giàu sụ, gặp mình bảo sao lao vào cái ngành bạc bẽo đó ngu thế hở em. Khuyên mình bỏ sớm rồi học theo anh, chóng giàu mà đỡ cực. Mình bảo thôi em chịu, đến giờ rồi không bỏ được, dù sao vẫn có niềm vui trong đó. Mỗi người đều chọn một con đường riêng cho mình. Mấy năm trước từ một làng quê nghèo vốn nhiều tiêu cực tồn tại, mình đã đưa mẹ đến một cuộc đổi đời, từ đó mình tin rằng chính con người tạo ra số phận. Như người ta nói đời không cho không ai tất cả, cũng không lấy của ai điều gì. Kẻ ăn mày lang bạt trả nợ đời để xã hội biết rằng có người cùng khổ. Dù đời có bạc bẽo, họ vẫn sống và gieo rắc chữ tình vào nhân gian. Mình cứ tiếp tục đi, ngành y tự nó đã là cao quý, dù bạc bẽo thì mình vẫn hạnh phúc vì được làm điều mình thích.
Một lần đứa em hỏi sao anh siêng viết thế, mình cười he he bảo anh thích thả hồn đi rong, để tìm lại đường về với ý. Những trãi nghiệm ít ỏi nhưng đủ cho mình hiểu rằng điều nên làm là giữ cho mình chữ tâm và trao đi chút tình giữa xã hội đang héo úa tình người. Mình thích Trịnh Công Sơn, những năm trung học còn chép vài câu vào sổ cất lên kệ, có đoạn hợp cái 'ý' của mình. Sống trong đời sống cần có một tấm lòng, dù không để làm gì, dù chỉ là để gió cuốn đi.
Saigon, 23/8/.16