Em thân yêu,
Hôm qua anh đã nhận được thư của em và vui lắm. Nhờ bác trưởng trạm, bây giờ anh có thể đánh điện cho em nhưng vẫn thích viết thư hơn, thi vị hơn một chút em nhỉ? Giữa chốn thôn bản vắng vẻ, bước vào những ngày cuối năm, trời đổ một màu tro xám khiến anh có chút bơ vơ, vội viết cho em vài dòng kể lể trút bớt nỗi lòng thương nhớ.
Vụt một cái anh đã bỏ thành phố lên làm bác sĩ đất cao nguyên được mấy năm rồi, em. Ngày ấy, anh bảo muốn lên đây tìm cảm giác mới, tìm kiếm hạnh phúc cho riêng mình nhưng cái chính vẫn là ham chơi thôi em ạ. May mắn là em hiểu anh và không phản đối. Lánh xa cuộc sống thị thành với đầy những lừa lọc bon chen để đến với chốn nghèo khó thiếu thốn nhưng thừa thải những tấm lòng này, anh hiểu hơn một chút về hạnh phúc. Thỉnh thoảng có vài đứa bạn lên thăm hỏi sao không về, anh nói rằng ở đây tao giác ngộ rồi chúng mày ạ. Nó trố mắt hỏi giác ngộ cái gì, anh bảo là hạnh phúc. Hôm sau chúng nó về đồn rằng thằng đó bị hâm rồi!
Em, ở đây vắng người lắm nên công việc nhàn hạ chứ không như ở thành phố, cũng không có tiện nghi hiện đại, nên anh trở thành một… người bình thường em ạ. Không suốt ngày chúi mũi vào điện thoại và máy tính, anh lại có thời gian thơ thẩn để ngắm nhìn cuộc sống và nghĩ chuyện chúng mình.
Ngày mới lên, anh lết qua vài ba quả đồi là lè lưỡi thở hồng hộc như trâu. Chẳng bù cho những cô gái dân tộc ngày ngày lẫm lũi những bước chân trần không mệt mỏi, cõng trên lưng chiếc gùi đầy những ngô khoai mang về cho con và nấu rượu cho chồng. Đàn ông mùa này thì uống say từ ngày này sang tháng nọ, quên đi cuộc đời đơn điệu. Những người phụ nữ vẫn sống đời lam lũ nhưng yên lành như thế, rồi những bước chân họ già đi theo tuổi, chiếc gùi trĩu xuống trên tấm lưng còng, vẫn lầm lũi bước đi qua ngày đoạn tháng. Thỉnh thoảng anh bắt gặp ánh mắt họ đăm đăm trên những bước chân như tìm kiếm một thời thanh xuân đã bỏ lại ở đó. Nhưng, họ vẫn cười với anh thật hồn nhiên em ạ.
Cuối ngày trời nhá nhem tối, anh cuốc bộ về lại bản. Ở đây trời tối nhanh lắm, tối đen, chẳng điện đóm gì. Không gian tĩnh mịch, anh nằm im, nghe tiếng thở, tiếng đất, và tiếng côn trùng đua nhau gọi tình da diết hòa thành bản đồng dao vũ trụ. Không có gì giải trí nên ở đây lại thường đông con em ạ! Anh thì mệt vật vã nên thường lăn ra ngủ từ sớm. Đến lúc gà gáy, trời vẫn đen, con đường đầy mùi sương lạnh và tiếng lộc cộc giữa không gian hoang vu của người dân thượng, sự sống tỉnh giấc, anh dậy bắt đầu một ngày làm việc mới. Thỉnh thoảng lặng nhìn cuộc sống và con người quanh đây, anh trộm nghĩ kiếm nhiều tiền đâu phải là hạnh phúc phải không em?
Bây giờ Tết đang cựa mình len lỏi về gần anh, anh thấy cây mai dại bên đường đơm nụ nên mới biết đó thôi. Nắng thì nhạt, sương với mây quấn lấy nhau ướt đẫm núi rừng, còn anh thì nhớ em. Hôm nay nghỉ làm, anh đi bộ vài cây số trên con đường quanh co đến chỗ già làng xin bình rượu cần. Trời cuối năm, hoa dã quỳ chen nhau bò lúc nhúc đầy đường, vàng cả những quả đồi vốn khô khốc trong mùa hạ. Theo các già làng, trước đây người dân bản địa tính năm bằng mùa hoa dã quỳ. Khi dã quỳ nở vàng trên các quả đồi là năm mới đang đến.
Trước đây, người bản địa không đón Tết Nguyên Đán nhưng sự giao thoa văn hóa ngày càng nhiều, người dân tộc thiểu số sống chan hòa với người Kinh từ miền xuôi. Bà con người dân tộc thiểu số cũng sắm bánh chưng với củ kiệu, người Kinh như anh cũng đặt cho mình những ghè rượu cần hay bè cơm lam. Mỗi độ Tết về, bà con cũng ghé thăm nhau mừng năm mới. Người miền nào cũng có những món đặc sản riêng từ quê họ, mang ra đãi khách. Đơn cử, từ hồi lên đây anh đã thử qua rượu cần với cơm lam của người bản địa, uống rượu Bàu Đá của một chú người Bình Định, ăn bánh tráng thịt luộc từ Tây Ninh, nem nướng từ một cô người Khánh Hòa, rồi những bánh chưng, giò thủ, rượu nếp từ đất Bắc… Bởi vậy, dù có cô quạnh một chút nhưng lại no bụng và vui em ạ. Cái loại anh thì chỉ cần ăn no là mãn nguyện mà, em.
Ở đây còn có nhiều lễ hội. Vài gia đình cũng có nồi nấu bánh chưng, bếp lửa tí tách và vài cô cậu thanh niên tụ lại hát hò. Một lần anh nổi máu anh hùng thử thổi khèn, mà khó quá nên chẳng ra gì, các cô dân tộc cười rinh rích làm anh đỏ bừng mặt. À các cô gái ở đây xinh và chất phác lắm, nhưng không xinh bằng em.
Anh còn nhớ nhất một lần có lễ hội đâm trâu. Lúc đầu anh không thích vì nó hơi kinh khi giết một loài động vật vốn hiền lành. Nhưng thực ra lễ hội khác với anh nghĩ, người dân tộc họ nhân văn và thành kính. Gọi đâm trâu thì không đúng, phải gọi là lê hiến trâu cho Giàng (Yang). Trước đó, có một ngày họ cho trâu ăn thật ngon, làm lễ khóc trâu đẫm lệ, rồi trò chuyện với trâu để gửi gắm tâm nguyện, để trâu báo lại khi lên gặp Giàng. Và cũng không đâm trâu giữa ban ngày trước vạn người nhòm ngó đâu, họ hành lễ lúc trời tờ mờ sáng, chỉ có những già làng và thầy cúng chứng kiến...
Anh vừa xin được bình rượu cần là bưng ngay về, cười hí hửng. Tết này tươm lắm, anh có rượu, có cơm lam và bánh chưng, em. Dọn lại phòng rồi anh lặng lẽ hít lấy không khí trong lành, thảnh thơi nghe tiếng gió lùa mơn man qua những kẽ lá. Núi ôm đồi, đồi khuất núi, chen nhau sau những khóm dã quỳ vàng óng ả, cảnh liêu trai như mối tình anh với em vậy. Ước chừng, ngày nào đó anh sẽ đưa em lên đây để cùng đi dạo, chắc em sẽ nhảy lon ton trước cảnh vật tươi mát này, như anh ngày đầu vậy.
Có lẽ buồn nhất là phải xa nhà, dù người dân quanh đây mến khách và thương anh lắm, nhưng không bằng quây quần bên những người thân của mình được em ạ. Anh vẫn muốn bên em đón giao thừa, ngắm pháo bông rồi dìu em về nhà chúc Tết, nhận lì xì từ mẹ dù đã lớn tòng ngòng. Ở đó em đã chuẩn bị bánh chứng bánh tét chưa, em có đi mua hoa quả cùng mẹ và phụ mẹ dọn nhà không?
Những tháng ngày xa vắng khiến anh thèm cái hơi thở của em quá, nên thôi năm sau xong việc anh lại về với em, nhé!
Ban Mê ,